Ekvator çizgisi deyince benim yaşlarımda olanların aklına şüphesiz Barış Manço’nun su deneyi gelir. Barış Manço’nun Afrika’da çektiği görüntüler hangimizi etkilememişti ki? Altı delik bir kap ve saman çöpü marifeti ile ekvator çizgisinin bir tarafında suyun sağa doğru girdap yaparak döküldüğünü iki adım ileride de suyun bu kez sola doğru girdap yaparak döküldüğünü görmüş de gözlerimize inanamamıştık. O günden beridir de hep bu çizgiye ayak basmayı ve bu deneyi kendi gözlerimle görmeyi hayal etmiştim. Nihayet bu hayalimi gerçekleştirdim. Aşağıda su deneyi ile ilgili öğrendiklerimi ayrıntılı bir şekilde yazdım.
Ekvador’un herhalde Galapagos ile birlikte en önemli turistik merkezi Mitad Del Mundo adını verdikleri ekvator çizgisi. Bu hayali çizgi Kolombiya ve Brezilya gibi ülkelerden de geçmesine rağmen bunu en iyi para kazanma aracı haline getiren ülke haliyle Ekvador. Para kazanma aracı haline getirmiş dediğime bakmayın. Ekvator çizgisine gitmek ve gezmek hiç de pahalı değil. Anıtın bulunduğu alana giriş ücreti sadece 2 dolar. Hatta anıt çevresinde bulunan kafeteryalar şehir merkezinde bulunan kafeteryalardan çok daha ucuz.
Ekvator çizgisi anıtına gitmek için şehir içinden kalkan otobüslere biniyorsunuz. Yaklaşık 45 dakika süren bu seyahatin bedeli 40 cent. Ben gitmeden önce ekvator çizgisinin ve anıtının şehrin bayağı dışında dağ başında bir yerde olduğunu sanıyordum. Aslında şehrin içerisindeymiş. Belki bir 20-30 sene önce şehrin dışında olan bu alan kentin genişlemesi ile Quito’nun uç semtlerinden biri olmuş. Belediye de buraya çalışan otobüsler koyunca ulaşım oldukça rahatlamış.
Ekvator çzigisinin bulunduğu bölgede oturanlar da bu otobüsü kullandığı için çok kalabalık. oturacak yer bulmak zor.
Sanırım bu dönem Quito’nun ölü sezonu. Zira otobüste turist namına tek insan bendim. Otobüste yerli halkla sohbet ede ede yol aldım. Göz açıp kapayasıya kadar Mitad del Mundo’ya varmıştım. Ekvadorlular, ekvator çizgisinin bulunduğu alanın etrafını çok güzel düzenlemişler. Müzeler, hediyelik eşya satıcıları, restoranlar, parklar ve ağaçlar size güzel bir gün geçireceğinizi garanti ediyor.
2 dolar ödeyip biletimi alarak alana giriş yaptım. Bu arada siz siz olun buraya gelirseniz benim gibi biletinizi çöpe atayım demeyin. Çünkü gezinizi bitirip dışarı çıkmak istediğinizde biletinizi tekrar kontrol ediyorlar. Neyse ki kapıdaki güvenlik görevlisi anlayışlıydı da çıkarken de para ödemek zorunda kalmadım.
Dediğim gibi alan üzerinde bir çok müze ve gezilecek yer var. Benim en çok ilgimi çeken yer böcek müzesi oldu. Böcek müzesinde dünyanın her yerinden özellikle de Ekvador’dan devasa böcekler, kelebekler var. Duvarlarda ölü böcekler sergilenirken camekanlar içerisinde ise canlı canlı Tarantulalar, adını sanını bilmediğimiz devasa böcekler sergileniyor.
Ekvator çizgisinin bulunduğu yere devasa bir anıt yapılmış anıtın önünde uzanan yaklaşık 15 cm kalınlığındaki çizgi ise Ekvator Çizgisi. Hemen bir bacağımı ekvator çizgisinin kuzey kısmına diğer ayağımı da güney kısmına koyarak bir şey olacak mı acaba diye bir süre durdum. Yok bir şey olmuyor. Vücudunuzun yarısı güney yarımkürede diğer yarısı ise kuzey yarımküredeyken tek hissettiğiniz şey “dışarıdan bu yaptığım çok salakça gözüküyor mu acaba” hissi oluyor. Gerçi kocaman kocaman adam ve kadınların biraz ilerimde aynı şeyi yaptıklarını görünce fazlası ile rahatladım.
Aslında biliyorsunuz Ekvator çizgisi dediğiniz hayali bir çizgi. Bulunduğum yer yakınında 3 farklı ekvator çizgisi olduğunu öğreniyorum. Oradaki görevlilere “Bu çizgilerden hangisi doğru? Yerlilerin yaptığı en doğru çizgiymiş öyle mi?” diye soruyorum. Görevliler, “Saçmalamasınlar, bütün çizgiler doğru” diyorlar. Şaşkınlıkla ” Nasıl yani? Hepsi doğru olamaz ki, İlla ki bir tanesi doğru diğerleri yanlıştır ” diyorum. Görevlilerden biri “Bak” diyor “Ben şimdi şu ilerideki tepe var ya, işte oraya gitsem elime beyaz boya ve fırça alıp kendi çizgimi çizsem yine de doğru çizgi olur” diyor. İyice şaşırıyorum. Sonra adam açıklıyor “Çünkü ekvator çizgisi dediğimiz şey aslında 15 santimetrelik bir çizgiye değil kilometrelerce büyüklükte bir alana tekabül ediyor. O yüzden bu alan içerisinde nereye çizgi çizersen çiz doğru olur.” Aklıma bizim Nasrettin Hoca’nın hikayesi geldi ister istemez.
Adamın açıklaması bana tatmin edici geliyor. Baktım bilgili bir arkadaş buldum fırsatı kaçırmayayım diyorum ve bizim Barış Manço’nun su deneyini soruyorum. Adama, “Burada su deneyi yapıyorlar diye duydum nerede yapıyorlar?” diye soruyorum. Bu kez diğer görevli giriyor araya, gülerek “Turist tuzağı o sakın inanma, illa deney yaptıracağım diyorsan ileride ki çizginin orada yapıyorlar ama dediğim gibi enayilik” diyor. “Nasıl yani?” diyorum ” Ben televizyonda izlemiştim su bir tarafta sağa bir tarafta sola doğru dönüyordu” diye ekliyorum. Adamlar hep beraber gülüyorlar, bilgili gibi gözüken arkadaş alıyor sazı eline ” Aslında normalde öyle bir fizik kanunu var ama etkilerini burada hissetmek imkansız. Çünkü dediğim gibi 1 adım atıp da diğer yarım küreye geçebileceğin bir çizgi değil ekvator çizgisi, tahmin ettiğpinden çok daha büyük bir alana tekabül ediyor. O bahsettiğin deney yapanlar şarlatan. Adam sihirbazlık numarası gibi yapıyor. çizginin bir tarafına geçerken sola dönüyor o sola dönmenin etkisi ile su da sola dönüyor, diğer tarafa geçerken de sen farketmeden sağa doğru dönüyor o dönmenin etkisi ile su sağa doğru dönüyor. İstersen kendi evinde de yapabilirsin bunun için ekvator çizgisine ihtiyacın yok” diyor. Adamların açıklamaları oldukça tatmin edici geliyor ama yıllardır şartlandırmışız kendimizi, inanmışız bir kere Barış Manço’ya. O yüzden adamlar ne kadar tatmin edici konuşsa da güvenemiyorum adamlara. Anıt çevresindeki dükkanlara ve oranın esnafından kimi gördüysem soruyorum bu su deneyini, hepsi de aynı şeyleri söylüyor. Her ne kadar hayal kırıklığına uğrasam da bütün bu deneyin turist tuzağı olduğuna aklım yatıyor.
Bu arada bir ekvator çizgisi numarası daha var. Ekvator çizgisinin bulunduğu bu alanda tartılırsanız normal kilonuzun en az 2-3 kilo altında çıkıyormuşsunuz. Hadi ordan, diyerek tartının üzerine çıktığımda gerçekten de 3 kilo az tarttığını gördüm. Tartıyla mı oynamışlar, doğa kanunu mu, takdir-i ilahi mi bilemedim. 3 kilo az çıkmak mutluluk veren bir şey olduğu için de “tartıyla mı oynadınız” diye işin iç yüzünü hiç kurcalamadım.
Burada yapılann bir diğer turistik ‘hap yap para kap’ etkinliği ise Mitad del Mundo’yu gördüm sertifikası. Oradaki herhangi bir hediyelik eşyacıya girdiğinizde aynı mezuniyet diploması gibi bir sertifika satın alabiliyorsunuz. 2 dolares karşılığında üzerinde adınız yazan kaliteli kartona basılmış sertifikanızı alıyorsunuz. Hediyelik eşyacı sanki EKvador’un bağımsızlık bildirgesine imza atıyormuşçasına ciddi bir biçimde oldukça havalı bir imza çakıyor sertifikaya, sonra elinde sertifika ile birlikte dışarı fırlayıp önüne gelen ilk turiste şahit imzası attırıyor. Siz de imzaladıktan sonra havalı bir veni vidi vici belgesine sahip oluyorsunuz. Akşam yemeğini bisküvi ile geçiştirmeye karar vererek 2 dolar ücreti ödeyip sertifikamı alıyorum.
Hediyelik eşya satan dükkanları dolaşıyorum. bolivya görmüş birisi için gerçekten de çok pahalı fiyatlar. Zaten uzun zamandır bağışlar da durduğu için hediye almamı gerektirecek bir durum yok o yüzden alışveriş yapmadan geziniyorum. Girdiğim bir dükkanda çocuklar için yapılmış tişörtler çok hoşuma gidiyor. Aklıma hemen bizim Erdal‘ın yakışıklı oğlu Çınar geliyor. En küçük bağışçım Çınar için bir tişört beğeniyorum. Alışverişimi de tamamladıktan sonra orada bir kafeye oturup çevrenin tadını çıkarıyorum. Şansıma Kafe şehir merkezindeki kafelerden daha ucuz çıkıyor.
Buradan şehir merkezine dönüş de geliş gibi oldukça basit. Ekvator çizgisi için yapılmış alanın hemen girişinden belediye otobüsleri kalkıyor ve ister troyleybüs isterseniz de metrobüs aktarma istasyonlarına bu otobüsler ile ulaşabiliyorsunuz.
Önceki yazı
Quito
Sonraki yazı
Karayip kıyılarında çadır hayatı…
6 Responses to Barış Manço’nun izinde dünyanın orta yerine seyahat
çok güzel bir gezi yazısı olmuş, elinize sağlık :)
Teşekkür ederim. Beğenmenize sevindim.
Gentle Giant :)
ama..ama.. ekvator çizgisine inanmış bir neslin çocuklarıydık..su deneyini yapabileceğimiz yerlerde olmanın hayalindeydik..:)))
yazıyı yazan ellerinize, geziye çıkan gönlünüze sağlık.. nice yollar nice yolculuklarda buluşalım.
U(YKSZ)
Bi dahaki sefer ekvator çizgisinde tartılacağım.
Ama Barış Manço bu deneyi afrikada yapmış belki de orada gerçekten öyle oluyordur değil mi. Kesin öyledir koskoca Barış abi bizi kandırıp çocukluk hayallerimizi yıkmayacaktır. :)) Site içinde tebrikler hepimizin hep yapmak istediği ama yapamadığı bir hayali gerçekleştiriyorsunuz. Darısı başımıza…